De politiehonden in de 18de en 19de eeuw

Een van de oudst bekende politiediensten die gebruik maakte van honden, is die van de stad Leuven, en wel in de 18de eeuw. Op een aan de inwoners van die stad uitgedeelde 'Nieuwe-Jaer-Wensch der Nagtwaekers voor 't jaar Ons Heere 1786' stond een houtsnede afgebeeld waarop we de 'stadssoldaten', voorzien van honden, bezig zien met het doen van hun ronden. De taakomschrijvingen uit die tijd waren op zeer poëtische wijze opgesteld, en zo lezen we de hun opgelegde instructie voor de nachtdienst:

Schoon het krygsvolk heeft de stad verlaten,

Even zyn er noodig stads-soldaeten,

Die by nagten hunne ronden doen,

Op dat alles gaet in goed fatsoen.

Deze zyn veertien getrouwe mannen

Die by nagten al-te-saemen spannen,

Om het kwaed te roeyen van de straet,

En bespeuren wat'er omme-gaet.

De op de houtsnede afgebeelde honden vertonen, hoewel ze primitief zijn getekend, veel overeenkomsten met het 'dogge- en scheperstype'.

In een ordonnantie van 31 januari 1786, uitgevaardigd door de Leuvense magistraat, wordt naar alle waarschijnlijkheid op deze bijtlustige honden gezinspeeld als we lezen: 'dat er soo by dagen als by avonden, langhs dezer stadts-straeten loopen verscheyde soorten van groote honden, als dennen, doggen, ende schaephoedershonden waer uyt eene menichte onheylen resulteert, en zy hebben goed gevonden gene dusdanigen slagt van groote honden langhs dezer stadts straeten los te laeten loopen, als met muylbanden op pene van zes guldens voor ieder hond'. Ook in die tijd kende men dus klaarblijkelijk al een muilkorfverordening, zelfs met een straf van zes gulden bij het ontbreken van de muilkorf.

Zo rond het einde van de 18de eeuw werden deze politiehonden weer afgeschaft, en het zou nog ongeveer honderd jaar duren voor een openbaar bestuur in België het weer aandurfde om een politiedienst met politiehonden in te stellen. Het was de hoofdcommisaris van de stad Gent, de heer Van Wezemael, die het aandurfde om zijn politiekorps weer met honden uit te rusten. In maart 1899 traden de eerste politiehonden, voor het merendeel Mechelaars, op proef in dienst. Hoofdcommissaris Van Wezemael kreeg zowel afkeuring als bijval over zijn ingestelde politiehonden, maar zijn initiatief werd al spoedig door andere politiekorpsen in zowel binnen- als buitenland overgenomen, en vandaag de dag is er geen politiedienst meer te bedenken die geen gebruik maakt van de uitstekende hulp die de honden hun kunnen bieden.